#معرفی_عناصر_داستان
#مدرنیسم
مدرنیسم در ادبیات معاصر ایران
💢 هرچند شاید فروفکندن اصول و قواعد نگارشی، صوری و محتوایی ادبیات یک کشور یا اقلیم بر ادبیات دیگر ملتها تماماً، درست و بهجا نباشد، اما با توجه به این حقیقت که مدرنیسم یک جنبش جهانشمول و فراگیر بود و با توجه به تأثیرپذیری ادبیات معاصر ایران از جنبشهای ادبی و هنری در غرب، میتوان آثار برخی از نویسندگان این مرزوبوم را واجد خصوصیات مدرنیستی دانست.
💢 در این زمینه نیز، بدون شک، نوآوری و پیشرو بودن #صادق_هدایت در برخی از داستانهای کوتاه خود مانند «سه قطره خون» و معروفترین اثر او «بوف کور» رخ مینماید. البته، همانگونه که در فرستههای قبل گفته شد، هر جریان و جنبشی در ادبیات بر بستری از تحولات و اوضاع فرهنگی و اجتماعی شکل میگیرد، و شرایطی که در ایران بسترساز نگاه تازهٔ امثال هدایت به زندگی و روابط انسان شده بود با آنچه در غرب زمینهساز پیدایش مدرنیسم بود تفاوت زیادی داشت. با وجود این، بررسی وجوه مدرنیسم در آثار هدایت بیشتر نوعی تطبیق و قیاس است تا همسانپنداری.
💢 به هر روی، داستان بوف کور را میتوان از هر حیث، از لحاظ صورت و معنی، مدرنیستی دانست یا با داستانهای خصیصهنمای مدرنیستی قیاس کرد. در این اثر، نویسنده با بر هم زدن روال و جریان خطی زمان و روایت، مفهوم #طرح را به کلی به هم میریزد و بر خلاف همعصران #رئالیستی خود، به روایتی دوّار و چند لایه روی میآورد. این روایت متشتت همچنین تماماً بر افکار، اوهام و تأملات رای اول شخص داستان تمرکز دارد و از این نظر نیز قابل قیاس با داستانهای مدرنیستی است. از دیگر ویژگیهای آن درونی شدن حوادث یا عطفِ کانون روایت از بیرون و وقایع بیرونی بر درون ذهن راوی است. از هم گسیختگی و چندلایه بودن روایت، بر هم زدن مرز بین واقعیت و خیال و عدم وجود انسجام در روایت از دیگر ویژگیهایست که این رمان را در زمرهٔ آثار مدرنیستی قرار میدهد.
💢 اما «بوف کور» از لحاظ معنی نیز به آثار مدرنیستی شاخص شبیه است. در نشان دادن انزوا و تنهایی انسانی از دنیا و جامعه بیگانه که گویی کسی او را به هیچوچه درک نمیکند، این رمان صبغهای مدرنیستی مییابد. همچنین خلإ ارزشهای معنوی و انسانی بهعنوان تکیهگاه اساسی حیات روانی انسان معاصر که باعث معناباختگی زندگی او شده است از مضامین محوری آن هستند.
#عباس_گودرزی
@godarziabbas
مجلۀ تلگرامی #فرهنگادبیاتداستانی👇
@Dastanikhu
برچسب ها:مدرنیسم، معنا باختگی، شئی وارگی، جیمز جویس، صادق هدایت، سه قطره خون، بوفکور،